ένας κρυμμένος θησαυρός στο συρτάρι…
Από το ημερολόγιο της ΄Αννας Φρανκ

 Ο λογοτέχνης και η εποχή του
Στη Γερμανία του Γ΄ Ράιχ και του Ναζισμού διώκεται ως εβραία με την οικογένειά της και πεθαίνει σε στρατόπεδο συγκέντρωσης σε ηλικία μόλις 16 ετών. Το ημερολόγιό της βρέθηκε αργότερα στο κρυσφύγετο της οικογένειας και δόθηκε στη δημοσιότητα από τον ίδιο της τον πατέρα, τον μόνο επιζώντα της οικογένειας.

Η οπτική γωνία του λογοτέχνη: προσωπικά βιώματα που αντικατοπτρίζουν την εφηβική ψυχολογία σε κάθε εποχή, προβληματισμοί γύρω από τις οικογενειακές σχέσεις με ύφος ανεπιτήδευτο και ειλικρινές, με ωριμότητα, εξυπνάδα, ευαισθησία, μαχητική διάθεση

Αφηγηματική τεχνική

οπτική γωνία του αφηγητή: εσωτερική εστίαση- η αφηγήτρια συμμετέχει στα γεγονότα και μάλιστα είναι η πρωταγωνίστρια
β) πρόσωπο αφήγησης : α΄ ενικό πρόσωπο- η χρήση β΄ προσώπου (Κίττυ) προσδίδει αμεσότητα και θεατρικότητα στο κείμενο 
γ) χρόνος αφήγησης : με κέντρο το παρόν 
δ) περιγραφή: συναισθημάτων, σκέψεων, οικογενειακών σκηνών, σχέσεων 
ε) διάλογοι : αποσπασματικά 
στ) εσωτερικός μονόλογος : όλο το κείμενο αποτελεί εσωτερικό μονόλογο

Πρόσωπα / χαρακτηρισμοί προσώπων
Αποξενωμένη συναισθηματικά από την οικογένειά της, ζηλεύει τη σχέση των γονιών της με την αδελφή της, αλλά δεν το παραδέχεται. Δρα με το συναίσθημα κι όχι με τη λογική. Θέλει να αποσπάσει την προσοχή των γονιών της έστω και με την ανυπακοή. Αναπληρώνει την αγάπη της μητέρας της με ένα φανταστικόιδεώδες μητέρας, αφού της λείπουν η ασφάλεια, η τρυφερότητα, η ενθάρρυνση. Νιώθει λύπη και παράπονο, πληγώνεται κι απογοητεύεται. Νιώθει αδικημένη, μόνη και καταφεύγει στην αγάπη της Κίττυ.
Πατέρας
Είναι το πρότυπο της Άννας, αλλά δεν τη στηρίζει πάντα, όχι γιατί δεν το θέλει, αλλά γιατί δεν καταλαβαίνει τις ανάγκες της. Δείχνει συναισθηματική αστάθεια, όμως γενικά είναι ο μόνος που στέκεται δίπλα της.
Μητέρα
Με τα μάτια της ΄Αννας η μητέρα της δείχνει παράλογη, σκληρή προς εκείνη, μεροληπτεί εις βάρος της και την επικρίνει διαρκώς. Γενικά δεν δείχνει να έχει το συναισθηματικό δεσμό που θα’ πρεπε με την κόρη της.

Γλώσσα/ύφος/εκφραστικά μέσα
Ιδιαίτερα επιτυχημένη μετάφραση, αφού αποδίδει σε απλή, αλλά πολύ εκφραστική δημοτική τη γραφή της Άννας Φρανκ
΄Υφος: εξομολογητικό, άνετο, ανεπιτήδευτο, με ειλικρίνεια και απλότητα
μεταφορές: τα τελευταία υπολείμματα οικογενειακού αισθήματος, μου πλακώνει την καρδιά, έχω χάσει τα νερά μου
εικόνες: η σκηνή του καβγά μεταξύ των δυο κοριτσιών 
ειρωνεία: ποιος άλλος θα διαβάσει ποτέ αυτές τις επιστολές, εκτός από μένα;

Δομή – ενότητες
α΄ : από: Αγαπητή Κίττυ έως: είχα αδικήσει 
τίτλος: Ο τσακωμός της Άννας με την αδελφή της και η επέμβαση των γονιών της
β΄ : από : Η μητέρα έως : ελαττώματά της
τίτλος: Η σχέση της Άννας με την αδελφή και τους γονείς της
γ΄ : από :περισσότερο έως: θέλω να πω!
τίτλος: Η ιδανική μητέρα και η ανάγκη της Άννας για παρηγοριά
δ΄ : από: τελικά ξαναγυρίζω έως: ξεχειλίζει
τίτλος: Η εξομολόγηση στη φανταστική φίλη Κίττυ

Νόημα / κεντρική ιδέα του έργου
Μια έφηβη εξομολογείται στο ημερολόγιό της 
τα συναισθήματα και τις σκέψεις της για τη σχέση της με την οικογένειά της. Μέσα από αυτήν την εξομολόγηση αντλούμε στοιχεία για την ψυχολογία του εφήβου και μπαίνουμε στην προβληματική των οικογενειακών σχέσεων, ζήτημα που αφορά τις κοινωνίες όλων των εποχών. Οι αντιξοότητες που αντιμετωπίζει η Άννα τη δύσκολη εποχή που ζει, της προσδίδουν μια ωριμότητα ασυνήθιστη για την ηλικία της, καθώς οι σκέψεις της και οι προβληματισμοί της για το πρότυπο του ιδανικού γονέα θυμίζουν επαγγελματία ψυχοερευνητή.

΄Αλλες ιδέες που απορρέουν από το έργο αυτό
α) Ο έφηβος και το ημερολόγιο: η ψυχοσύνθεση του εφήβου είναι τέτοια που συχνά τον οδηγεί στην καταγραφή σκέψεων και συναισθημάτων σε προσωπικό ημερολόγιο.
β) Οι σκέψεις της Άννας για το γονεϊκό ρόλο:
Οι ιδανικοί γονείς-αν υπάρχουν- συμβουλεύουν και κατανοούν τα παιδιά τους, στέκονται με δικαιοσύνη, αμεροληψία και συμβιβαστική διάθεση απέναντι στις διαφορές των παιδιών μεταξύ τους, ειδάλλως μπορεί να τα πληγώσουν, ενθαρρύνουν και στηρίζουν ψυχολογικά τα παιδιά τους, δεν κατηγορούν, δεν προσβάλλουν και δεν παρεξηγούν τα παιδιά τους, γιατί τότε εκείνα απομονώνονται συναισθηματικά, απογοητεύονται και χάνουν την αυτοεκτίμησή τους
γ) Παρά το σκληρό και απάνθρωπο πρόσωπο που δείχνει σ’ αυτήν η εποχή που ζει, η ΄Αννα γράφει: «Παρ’ όλ’ αυτά εξακολουθώ να πιστεύω ότι οι άνθρωποι είναι κατά βάθος καλοί». ΄Εχει, άραγε, δίκιο ή όχι; Παρά τις απαντήσεις που έχουν δώσει οι κατά καιρούς φιλόσοφοι και διανοητές, το ζήτημα παραμένει άλυτο.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3

                     ΕΝΟΤΗΤΑ 4

Α. ΚΕΙΜΕΝΟ:

• ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΥ σελ. 29

 Γ.  ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

Το άρθρο

Το άρθρο είναι μια μονοσύλλαβη κλιτή λέξη.

Χρησιμοποιείται πριν από τα ουσιαστικά, π.χ. ὁ γεωργός, ἡ φωνή, τὸ δένδρον και τα επίθετα, π.χ. ὁ καλός, ἡ καλή, τὸ καλόν.

Χρησιμοποιείται ακόμη και πριν από λέξεις που παίζουν το ρόλο ουσιαστικών και επιθέτων, π.χ. τὸ λέγω είναι ρήμα.

Η Β κλήση είναι ΑΡΣΕΝΙΚΗ  προσέξτε τις καταλήξεις του αρσενικού άρθρου και τις καταλήξεις της!!!!! Τι παρατηρείτε;;;;;

Η δεύτερη κλίση περιλαμβάνει ονόματα:

• αρσενικά και θηλυκά σε: -ος
• ουδέτερα σε: -ον

• Τα αρσενικά και τα θηλυκά της β’ κλίσης έχουν τις ίδιες καταλήξεις στον ενικό και στον πληθυντικό.
• Τα ουδέτερα σχηματίζουν στον ενικό και στον πληθυντικό τρεις πτώσεις όμοιες: την ονομαστική, την αιτιατική και την κλητική.

                                            ΑΣΚΗΣΗ

Να κλίνετε στο τετράδιο σας ¨

• Οξύτονα :            Αρ ο θεός             Θηλ. : η οδός                Ουδέτ. : το φυτόν
• Παροξύτονα:       Αρ.: ο λόγος         Θηλ.: η νήσος               Ουδετ: το δώρον
• Προπαροξύτονα :Αρ. : ο άνθρωπος   Θηλ.: η κάμηλος          Ουδετ.: το μυστήριον

                  ΠΡΟΣΟΧΗ στις παρατηρήσεις της σελ. 33 του βιβλίου σας!!!!  

Για ηλεκτρονικές ασκήσεις: http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/b.klisi.oys.htm

Και η β κλίση στο youtube : https://www.youtube.com/watch?v=JvaJJSBPaNE

• Βρείτε όλα τα δευτερόκλιτα ουσιαστικά του κειμένου υπογραμμίστε τα και κάνετε γραμματική αναγνώριση.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ  ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Ενότητα 4^η   Ένα ταξίδι επιστημονικής φαντασίας

Πλέομεν ὅσον τριακοσίους σταδίους	Πλέουμε περίπου τριακόσια στάδια
καὶ νήσῳ μικρᾷ καὶ ἐρήμῃ προσφερόμεθα.	και αγκυροβολούμε σ’ ένα νησί μικρό και έρημο.
Μείναντες δὲ ἡμέρας ἐν τῇ νήσῳ πέντε, τῇ ἕκτῃ ἐξορμῶμεν	Κι αφού μείναμε στο νησί πέντε μέρες, την έκτη ξεκινούμε
καὶ τῇ ὀγδόῃ καθορῶμεν ἀνθρώπους πολλοὺς	και την όγδοη διακρίνουμε πολλούς ανθρώπους
ἐπὶ τοῦ πελάγους διαθέοντας,	να τρέχουν εδώ κι εκεί πάνω στη θάλασσα,
ἅπαντα ἡμῖν προσεοικότας καὶ τὰ σώματα καὶ τὰ μεγέθη,	που έμοιαζαν με μας σε όλα και στο σώμα και στο ανάστημα
πλὴν τῶν ποδῶν μόνων·	εκτός μόνο από τα πόδια·
ταῦτα γὰρ φέλλινα ἔχουσιν·	γιατί αυτά τα είχαν κατασκευασμένα από φελλό·
ἀφ’ οὗ δή, οἶμαι, καὶ καλοῦνται Φελλόποδες.	γι’ αυτό το λόγο μάλιστα, νομίζω, και ονομάζονται Φελλόποδες.
Θαυμάζομεν οὖν ὁρῶντες οὐ βαπτιζομένους,	Απορούμε, λοιπόν, βλέποντάς τους να μη βουλιάζουν,
ἀλλὰ ὑπερέχοντας τῶν κυμάτων	αλλά να μένουν πάνω στα κύματα
καὶ ἀδεῶς ὁδοιποροῦντας.	και να βαδίζουν χωρίς φόβο.
Οἱ δὲ καὶ προσέρχονται καὶ ἀσπάζονται ἡμᾶς	Και αυτοί μας πλησιάζουν και μας καλωσορίζουν
ἑλληνικῇ φωνῇ λέγουσί τε	και μας λένε στα ελληνικά
εἰς Φελλὼ τὴν αὑτῶν πατρίδα ἐπείγεσθαι.	ότι βιάζονται (να φτάσουν) στη Φελλώ, την πατρίδα τους.
Μέχρι μὲν οὖν τινος συνοδοιποροῦσι ἡμῖν παραθέοντες,	Ως ένα σημείο, λοιπόν, μας συνοδεύουν τρέχοντας δίπλα μας,
εἶτα ἀποτρεπόμενοι τῆς ὁδοῦ βαδίζουσιν	και έπειτα, αλλάζοντας δρόμο, προχωρούν
εὔπλοιαν ἡμῖν ἐπευχόμενοι.	ευχόμενοι σε μας «καλό ταξίδι».

Η ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωση της

Η ρωμαϊκή παράδοση ανάγει την ίδρυση της Ρώμης στο Ρωμύλο^[1], απόγονο του Αινεία, που ήρθε στην Ιταλία από την Τροία μετά την πυρπόληση και την καταστροφή της από τους Έλληνες. Η ίδρυση της τοποθετείται στο 753 π.Χ.

Ωστόσο η αρχαιολογική έρευνα αποκαλύπτει ότι η Ρώμη, υπήρχαν μικροί οικισμοί από το 10ο μέχρι τον 8ο αι. π.Χ. Είναι πολύ πιθανό η δημιουργία της να οφείλεται στους Ετρούσκους, οι οποίοι, αφού κατέλαβαν το Λάτιο τον 7ο αι. π.Χ., στη συνέχεια, προχώρησαν σε συνοικισμό των κατοίκων των γύρω περιοχών, όπως είχε συμβεί και στην Αθήνα². Την ίδια περίοδο πραγματοποιήθηκαν σπουδαία έργα, όπως η αποξήρανση των ελών της περιοχής, ο κεντρικός αποχετευτικός αγωγός, η αγορά στο κέντρο της πόλης, ο μεγάλος ιππόδρομος και ο ναός του Διός στο λόφο του Καπιτωλίου, έναν από τους επτά λόφους που αποτελούσαν τη φυσική οχύρωση της Ρώμης. Στα τέλη όμως του 6ου αι. π.Χ. οι κάτοικοι της περιοχής επαναστάτησαν και έδιωξαν τους Ετρούσκους από την περιοχή τους. Έκτοτε οι Ρωμαίοι άρχισαν να οργανώνονται συστηματικά, να κυριαρχούν στο Λάτιο και να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τους κατοίκους των γειτονικών περιοχών.
Η παράδοση αναφέρει ότι από την ίδρυση της Ρώμης και μέχρι τα τέλη του 6ου αι. π.Χ. κυβέρνησαν έξι βασιλείς, μεταξύ των οποίων φαίνεται ότι κάποιοι ήταν Ετρούσκοι.
Την περίοδο της βασιλείας που διαρκεί ως το 509 π.Χ., η Ρώμη είχε την ακόλουθη κοινωνική και πολιτική οργάνωση:

Η κοινωνική συγκρότηση. Η ρωμαϊκή κοινωνία την περίοδο της βασιλείας συγκροτείται από τρεις τάξεις: τους πατρικίους, τους πελάτες και τους πληβείους.

•  Πατρίκιοι ήταν οι Ρωμαίοι που ανήκαν στις παλαιές μεγάλες οικογένειες. Οι οικογένειες αυτές με τα άμεσα μέλη και τα παρακλάδια τους αποτελούσαν τα ρωμαϊκά γένη. Όλα τα μέλη ενός γένους ονομάζονταν πατρίκιοι, γιατί κατάγονταν από τον ίδιο πατέρα, τον οποίο αναγνώριζαν και ως αρχηγό.
•  Πελάτες ήταν αυτοί που ζούσαν κοντά στους πατρικίους ως υπήκοοι και δέχονταν την προστασία τους. Επρόκειτο μάλλον για τους προϊταλιώτες κατοίκους, δηλαδή τους Λίγουρες.

Έτσι από το τέλος του 6ου αιώνα η Ρώμη ζει με ένα πολίτευμα, που δημιουργήθηκε την εποχή της ετρουσκικής κυριαρχίας. Την ηγετική τάξη σχημάτιζε η τοπική αριστοκρατία, Ετρούσκοι και Ρωμαίοι, μερικές εκατοντάδες οικογένειες μεγάλων γαιοκτημόνων, εμπόρων και κτηνοτρόφων. Η αριστοκρατία αυτή δεν ήταν ούτε καθαρά ετρουσκική, ούτε καθαρά ρωμαϊκή. Ανεξάρτητα πάντως από την καταγωγή τους, τα μέλη της μιλούσαν και έγραφαν Λατινικά. Αισθάνονταν πιο στενά δεμένοι με τις λατινικές παρά τις ετρουσκικές πόλεις. Και αν αυτό ισχύει για τους ευγενείς, δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο υπόλοιπος πληθυσμός στο σύνολο του ήταν καθαρά λατινικός, τόσο στην περιοχή της Ρώμης, όσο και στους μικρούς οικισμούς και στα χωριά της λατινικής πεδιάδας, τα οποία είχε προσαρτήσει η Ρώμη πριν, κυρίως όμως μετά την ετρουσκική κυριαρχία.

Η προέλευση των κατοίκων της Ρώμης

Έτσι από το τέλος του 6ου αιώνα η Ρώμη ζει με ένα πολίτευμα, που δημιουργήθηκε την εποχή της ετρουσκικής κυριαρχίας. Την ηγετική τάξη σχημάτιζε η τοπική αριστοκρατία, Ετρούσκοι και Ρωμαίοι, μερικές εκατοντάδες οικογένειες μεγάλων γαιοκτημόνων, εμπόρων και κτηνοτρόφων. Η αριστοκρατία αυτή δεν ήταν ούτε καθαρά ετρουσκική, ούτε καθαρά ρωμαϊκή. Ανεξάρτητα πάντως από την καταγωγή τους, τα μέλη της μιλούσαν και έγραφαν Λατινικά. Αισθάνονταν πιο στενά δεμένοι με τις λατινικές παρά τις ετρουσκικές πόλεις. Και αν αυτό ισχύει για τους ευγενείς, δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο υπόλοιπος πληθυσμός στο σύνολο του ήταν καθαρά λατινικός, τόσο στην περιοχή της Ρώμης, όσο και στους μικρούς οικισμούς και στα χωριά της λατινικής πεδιάδας, τα οποία είχε προσαρτήσει η Ρώμη πριν, κυρίως όμως μετά την ετρουσκική κυριαρχία.

Μ. Rostovtzeff, Ρωμαϊκή ιστορία, μετ. Β. Κάλφογλου, εκδ. Παπαζήση, σ. 37.